اگر به تازگی اسلیو معده انجام داده‌اید یا قصد انجام آن را دارید طی این مقاله با دستورالعمل‌های رژیم غذایی پس از جراحی اسلیو معده آشنا خواهید شد. معده پس از جراحی حدود 120 گرم غذا را می‌تواند در خود نگه دارد، بعد از جراحی اسلیو به مدت حداقل چهار هفته باید رژیم غذایی به غلظت پوره داشته باشد تا اینکه معده شما بهبود بیابد. این رژیم به شما کمک می‌کند تا دوران بعد از نقاهت را به خوبی طی کنید و به کاهش وزن دلخواه دست یابید.
↫ برنامه رژیم غذایی بای پس معده از زبان دکتر شاهین جمیلی:
برنامه رژیم غذایی بای پس معده
فواید رژیم غذایی مناسب بعد از اسلیو معده
داشتن رژیم غذایی مناسب پس از عمل جراحی سلولیتیک یا همان اسلیو معده بسیار اهمیت دارد. این رژیم غذایی کمک می‌کند تا فرآیند بهبود و ثبات وزن بعد از اسلیو را تسریع کند و عوارض احتمالی اسلیو معده را کاهش دهد. در ادامه تعدادی از فواید داشتن رژیم غذایی مناسب بعد از اسلیو معده را بررسی می‌کنیم:
↲ کاهش وزن
رژیم غذایی مناسب پس از اسلیو معده به شما کمک می‌کند تا بهبود وزن خود را حفظ کنید و بهبود بیشتری در وزن تحتانی خود داشته باشید. این رژیم غذایی معمولاً شامل میزان کمتری کالری و مقدار بیشتری پروتئین است.
↲ کنترل دیابت
اسلیو معده می‌تواند به کنترل دیابت کمک کند. رژیم غذایی پس از عمل جراحی باید شامل میزان کمتری قند و شکر باشد و میزان بالایی از مواد غذایی سالم و پرفایده برای کنترل قند خون فراهم کند.
↲ بهبود عوارض مربوط به چاقی
برخی از عوارض چاقی مانند فشار خون بالا، دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی و مشکلات تنفسی می‌توانند با کاهش وزن و بهبود تغذیه درمان شوند.
↲ بهبود عوارض مربوط به سلولیتیک
رژیم غذایی مناسب پس از اسلیو معده می‌تواند به کاهش عوارض مربوط به سلولیتیک مانند گوارش نامنظم، احساس سیری زودرس و کمبود مواد غذایی کمک کند.
↲ بهبود کیفیت زندگی
با بهبود وزن و سلامتی عمومی، می‌توانید کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید و فعالیت‌های روزانه را بهتر انجام دهید.
بعد از جراحی باید رژیم غذایی و سبک زندگی سالمی را دنبال کنید، ورزش را در برنامه روزانه‌ی خود بگنجانید تا در نهایت به وزن ایده‌آل خود برسید. اگر این شرایط را رعایت کنید به نتایج زیر خواهید رسید:
- بیشترین مقدار کاهش وزن را خواهید داشت
- از ناراحتی و بیماری‌های معده جلوگیری می‌کنید
- دچار کمبود مواد غذایی ضروری نخواهید شد
برنامه تغذیه بعد از عمل اسلیو
قبل از بررسی رژیم غذایی بعد از جراحی اسلیو معده به صورت هفته به هفته بهتر است بدانید که رژیم غذایی پس از اسلیو شامل چهار دوره است. اگرچه جزئیات این دوره ها برای افراد مختلف یکسان نیست، اما نکات کلیدی و نسبتا ثابتی دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: پیکرتراشی و انواع روش‌های آن
| دوره اول: مایعات سبک (به مدت یک روز پس از جراحی) | دوره‌ی دوم: غذای پوره شده (روز بعد از جراحی تا 4 هفته) |
| دوره‌ی سوم: غذای نیمه جامد (این دوره با نظر پزشک جراح و متخصص تغذیه شروع خواهد شد، معمولاً از هفته‌ی چهارم جراحی شروع می‌شود) | دوره‌ی چهارم: غذاهای جامد کم چرب (این دوره نیز تحت نظر پزشک باید شروع شود اما به طور معمول سه ماه پس از جراحی این رژیم را می‌توانید آغاز نمایید.) |
↫ دوره‌ی اول رژیم غذایی بعد از اسلیو
یک روز پس از جراحی شما می توانید جرعه جرعه مایعات بنوشید، مایعاتی نظیر آب سیب، آب پرتقال، آب، نوشابه‌های رژیمی بدون گاز، آب‌گوشت و مایعاتی مشابه مواردی که ذکر کردیم. دقت کنید که مایعات را باید جرعه جرعه بنوشید و هرگاه احساس سیری و سنگینی در معده داشتید دیگر چیزی ننوشید. اگر بتوانید این دوره را تحمل کنید از روز بعد قادر خواهید بود غذاهای پوره شده را شروع نمایید و به هیچ وجه از نی برای نوشیدن آب استفاده نکنید.
✍️ بیشتر بخوانید: کاهش وزن بعد از جراحی اسلیو معده
تمام غذاها باید در مخلوط کن به حالت پوره دربیایند و کاملاً رقیق شوند، قوام غذاها باید به حالت سس مایع باشد، هر روز باید 72 گرم پروتئین مصرف نمایید. غذاهایی که در این دوره می‌توانید مصرف کنید عبارت اند از:
- شیر بدون چربی
- سوپ پوره شده
- میوه پوره شده که به شیر بدون چربی اضافه شده باشد (شیک میوه)
- گوشت پوره شده که به سوپ رقیق اضافه شده باشد
- غلات پخته شده رقیق شده با شیر کم چرب
- لوبیا پوره شده
- پوره سیب‌زمینی با شیر بدون چربی
- ماست
- پودر شیرخشک بدون چربی را می‌توانید به تمام غذاها اضافه نمایید.
↫ دوره‌ی دوم رژیم غذایی بعد از اسلیو معده
در این مرحله رژیم غذایی خود را با مقادیر بسیار کم شروع کنید، بعد از جراحی شما به سرعت احساس سیری خواهید کرد و در هر وعده معده‌ی شما حدود 100 تا 120 گرم غذا را می‌تواند تحمل کند، بنابراین لازم است تعداد وعده‌های غذایی خود را به 4 تا 6 وعده برسانید و هرگاه که احساس سیری داشتید دیگر چیزی میل نکنید. در این مرحله نیز غذای خود را بسیار آرام مصرف کنید، برای هر وعده 30 تا 45 دقیقه زمان اختصاص دهید.
↫ دوره‌ی سوم رژیم غذایی بعد از اسلیو معده
حدود یک ماه پس از جراحی اسلیو معده ، پزشک روند رژیم غذایی شما را بررسی خواهد کرد، اگر غذاهای پوره شده را بدون حالت تهوع و استفراغ توانستید مصرف کنید می‌توانید وارد رژیم غذاهای نیمه جامد شوید. در این دوره ابتدا روی مصرف پروتئین‌ها تمرکز نمایید، از مصرف غذاهایی که میزان چربی و شکر بالایی دارند خودداری نمایید.
بین وعده‌های غذایی از شیر بدون چربی یا مکمل‌های غذایی برای تامین پروتئين بدن خود استفاده نمایید تا زمانی که بتوانید پروتئين مورد نیاز خود را از غذاهای نیمه جامد به دست بیاورید. هر بار که یک غذای جدید را امتحان کردید نسبت به واکنش بدن خود توجه داشته باشید و اگر حس کردید تحمل بعضی غذاها برای شما دشوار است با پزشک خود مشورت نمایید.
↫ دوره‌ی چهارم رژیم غذایی بعد از اسلیو معده
همان‌طور که اشاره شد این دوره سه ماه پس از جراحی و با نظر پزشک شروع خواهد شد. در این مرحله نیز در هنگام اضافه کردن هر غذای جامد کم‌چرب به رژیم غذایی خود باید دقت کنید که آیا قادر به تحمل و هضم آن هستید یا خیر. گوشت قرمز، سبزیجات خام، میوه‌های خام همراه با پوست را در این دوره امتحان کنید. دقت کنید که غذاها را به خوبی بجوید و مقدار مایعاتی که همراه غذا مصرف می‌نمایید بسیار کم باشد.
✍️ بیشتر بخوانید: رژیم غذایی قبل از اسلیو معده
از همه‌ی گروه های غذایی در رژیم خود بگنجانید، از مصرف شکر، شیرینی و هرگونه دسر خودداری نمایید، غذاهای پرچرب، غذاهی سرخ شده و فست فودها را نیز از رژیم غذایی خود حذف نمایید.
در رژیم غذایی خود این موارد را حتما لحاظ کنید:
- لبنیات (شیر کم چرب و ماست سبک)
- لوبیا و حبوبات
- سبزی و میوه
- گوشت بدون چربی و تخم مرغ
- غلات شامل نان سبوس دار و غلات کامل
رژیم غذایی هفتگی بعد از اسلیو معده
رژیم غذایی هفتگی بعد از اسلیو معده شامل مصرف مقدار کمتری کالری، مقدار بالایی پروتئینو مواد غذایی سالم و پرفایده است. هدف از این رژیم غذایی کاهش وزن، کنترل دیابت، بهبود عوارض مربوط به چاقی و سلولیتیک، و بهبود کیفیت زندگی است. همکاری و مشورت با پزشک جراحی چاقی با نظارت متخصص تغذیه در تنظیم مناسب این رژیم غذایی بسیار مهم است.
↲ رژیم هفته اول بعد از جراحی اسلیو
هفته اول بعد از جراحی لازم است که رژیم غذایی مبتنی بر مایعات را که از قبل از جراحی داشتید، ادامه دهید. در مورد رژیم غذایی بعد از بای پس معده هم به همین صورت است. این مورد از بروز پیچیدگی های بعد از جراحی پیشگیری می کند و از انسداد روده ها، ترشح گاستریک، اسهال، یبوست و کم آبی بدن جلوگیری می کند. بدن انسان بعد از جراحی نیاز به زمان دارد تا ترمیم گردد. این رژیم غذایی به فرد کمک می کند که به هدف خود از جراحی اسلیو معده نزدیک تر شود. نکاتی که باید به خاطر داشته باشید به شرح زیر است:
- حتماً به مقدار کافی مایعات مصرف شود. اگر در هیدراته نگاه داشتن بدن مشکل دارید، با پزشک خود در مورد مصرف نوشیدنی های حاوی الکترولیت صحبت کنید.
- هیچ نوشیدنی حاوی شکر مصرف نشود. شکر می تواند باعث بروز مشکلاتی شود و مصرف زیاد شکر می تواند به سرعت وارد روده کوچک شود. به این ترتیب باعث حالت تهوع، خستگی، اسهال و استفراغ می شود. شکر همچنین حاوی کالری های پوچ است که باید از آن دوری کرد و در دراز مدت مصرف آن ها را کاهش داد.
- کافئین می تواند منجر به رفلاکس معده و دهیدراته شدن بدن شده و باید از آن دوری کرد.
- نوشیدنی های گازدار مخصوصاً نوشدنی هایی که دارای شکر هستند، گزینه های بدون کالری و سلتزر همگی می توانند باعث نفخ و ورم معده شوند. از مصرف این نوشدنی ها باید دوری کرده زیرا در دراز مدت باعث بروز مشکلاتی می شوند.
↲ رژیم غذایی هفته دوم بعد از جراحی اسلیو
در طول هفته دوم بعد از جراحی لازم است که یک رژیم غذایی سرشار از مایعات دنبال شود. گزینه های در دسترس شامل موارد زیر است:
- شیک های مغذی بدون شکر و رژیمی گزینه مناسبی هستند.
- نوشیدنی های مخصوص صبحانه
- شیک های حاوی پودر پروتئی
- سوپ های رقیق و بر پایه خامه بدون بدون اجزای ترد ( سوپ های نرم مانند سوپ نودل در مقادیر کم بسیار مناسب است)
- شیر های شیرین نشده
- پودینگ های بدون چربی و شکر
- بستنی و ماست میوه ای بدون شکر و چربی
- ماست یونانی بدون چربی
- آب میوه بدون پالپ و رقیق شده با آب
- سرلاک رقیق شده مانند سرلاک گندم و اوتمیل
در طول این مدت شاید احساس کنید که اشتهای تان افزایش داشته است. این مورد کاملاً طبیعی است ولی دلیل مصرف غذاهای جامد نیست. سیستم بدن قادر به هضم غذاهای جامد نیست. استفراغ یا دیگر مشکلات می تواند در نتیجه مصرف غذاهای جامد باشد. مصرف مایعات و دوری از شکر و چربی می تواند فرد را برای مرحله بعدی رژیم غذایی آماده کند. همچنان باید از نوشیدنی های گازدار و کافئین دار دوری کرد.
✍️ بیشتر بخوانید: تفاوت جراحی اسلیو معده و بای پس معده چیست؟
↲ رژیم هفته سوم بعد از جراحی اسلیو معده
در طول هفته سوم بعد از جراحی می توان غذاهای نرم و میوه های پوره شده را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. حتماً غذاها را آرام میل کرده و به خوبی بجوید. حداقل 25 بار سعی شود که هر لقمه جویده شود. هر گونه غذای بدون شکر و چربی که بتوان پوره کرد را می توان مصرف کرد.
از جمله این غذاها می توان به پروتئین و سبزیحات بدون فیبر اشاره کرد. اینکه در این مدت مصرف پروتئین خود را افزایش دهید، اهمیت بسیاری دارد. اگر طعم منابع غذایی پروتئینی را نمی پسندید، می توان از شیک های پروتئینی یا تخم مرغ استفاده کرد. غذاهایی که می توانید مصرف کنید شامل موارد زیر است:
- غذای کودک
- پنیر توفو
- ماهی سفید پخته و پوره شده
- تخم مرغ اسکرمبل شده و پخته و سفت شده
- سوپ ها
- پنیر کاتج یا صبحانه
- کنسرو میوه
- موز له شده یا انبه خیلی رسیده
- حمص
- آووکادو له شده و پوره شده
- ماست یونانی کم چرب
✍️ بیشتر بخوانید: هزینه عمل چاقی 1402
↲ رژیم غذایی هفته چهارم بعد از جراحی اسلیو معده
حال که یک ماه از جراحی گذشته است، می توان مصرف غذاهای جامد را از سر گرفت و به رژیم غذایی به مرور برگرداند. حال زمانی است که باید عادات غذایی سالم را به زندگی افزود. از مصرف شکر و چربی و لبنیات پرچرب باید خودداری کرد. سبزیجات دارای فیبر بالا و مصرف آجیل بعد از اسلیو معده باید کنترل شود. دیگر غذاهایی که باید اجتناب شود شامل سیب زمینی سفید، پاستا و دیگر غذاهای حاوی کربوهیدرات بالا است. نوشیدنی های دارای کافئین بالا معمولاً باید در حد تعاول مصرف شوند. غذهایی که می توان به رژیم غذایی اضافه کرد شامل:
- ماهی و مرغ کامل پخته شده
- سبزیجات کامل پخته شده
- سیب زمینی شیرین
- پنیر کم چرب
- میوه ها
- سرلاک بدون شکر
همچنان در هفته سوم و چهارم باید از غذاهای جامد و سفت و کافئین و طول این دوره نقاهت دوری شود. از سوی دیگر باید غذاهای مصرفی همگی بلند و له شوند و از ادویه های کم یا بدون ادویه تهیه شوند. ادویه ها منجر به سوزش سر دل می شوند.
↲ رژیم هفته پنجم به بعد از جراحی اسلیو معده
حال که فرد می تواند غذاهای جامد مصرف کند، زمان آن رسیده است که به برنامه غذایی طبیعی خود بازگردد.
- حتماً مصرف پروتئین های بدون چربی و سبزیجات در برنامه غذایی قرار گیرد.
- غذاهای جدید را به مرور مصرف کنید تا معده با آن ها آشنا شود و عکس العمل بدن به آن ماده غذایی مشخص شود.
- غذاهایی که باید از مصرف آن ها به طور کامل خودداری کنید یا در موقعیت های خاص مصرف کنید شامل شیرینی ها و نوشابه های گازدار است.
- تمامی غذاهای دیگر باید به برنامه غذایی افزوده شوند مگر اینکه علائمی را موجب شوند.
- غذاهای خود را هوشمندانه انتخاب کنید و از گزینه های غذایی حاوی ویتامین ها هستند و مغذی هستند استفاده کنید. از غذهایی که کالری پوچ دارند خودداری کنید.
- مصرف سه وعده غذایی کوچک در طول روز و مصرف میان وعده های کوچک می تواند به فرد کمک کند که رژیم غذایی خود را به خوبی دنبال کند.
- همچنین به خاطر داشته باشید که همواره آب کافی به بدن برسد و بدن دهیدراته نشود.
جذب مواد معدنی بعد اسلیو معده
بیشتر جذب ریز مغذی ها و عناصر کمیاب در دوازدهه و ژژنوم پروگزیمال اتفاق می افتد. در شرایط عادی 92 تا 97 درصد ازمواد غذایی مصرف شده هضم و جذب می شود. آب، مونوساکاریدها، اسیدهای آمینه، ویتامین ها و مواد معدنی عمدتاً به شکل اصلی خود جذب شده و در مقابل، دی ساکاریدها، پلی ساکاریدها، پپتیدها و لیپیدها قبل از جذب هضم می شوند.
آنزیم های گوارشی توسط سلول های اختصاصی در دهان، معده، پانکراس و روده کوچک تجزیه و ترکیب می شوند.از طرفی اسید هیدروکلریک، صفرا و بی کربنات سدیم فعالیت آنزیمی را تسهیل می کنند. عمل هضم از دهان شروع می شود که در آن ترشحات اوروفارنکس حاوی لیپاز حداقل مقدار چربی را هضم می کند.
نشاسته های متشکل از مولکول های گلوکز خطی یا شاخه ای توسط آنزیم بزاقی خنثی شده و پلی ساکاریدهای کوتاه تر تجزیه و ترکیب می شوند. فعالیت آمیلاز هنگامی که با pH پایین معده تماس پیدا می کند متوقف می شود. قطعات کوچک غذا به ذرات 1 میلی متری تبدیل شده که با اسید هیدروکلریک، لیپاز معده، موکوس، ساختا های درونی، گاسترین و پروتئازها مخلوط می شوند.
تخلیه معده با کربوهیدرات ها و به دنبال آن پروتئین، چربی و غذاهای فیبری شروع شده و در عرض ۱ الی ۴ساعت به طور کامل تخلیه می شود. تخلیه مواد مایع قبل از مواد جامد و غذاهای کم کالری قبل از غذاهای غلیظ انجام می شود. این امر در مشاوره بیماران پس از جراحی دستگاه گوارش مهم است.
روده کوچک دارای سطح جذبی تقریباً 250 متر مربع است. برخی از مواد مغذی ممکن است حمل کننده ی یکسان باشند و بنابراین برای جذب رقابت کنند. سیستم های حامل نیز می توانند اشباع شوند و در نتیجه جذب یک ماده مغذی را کند تر کنند. دوازدهه و ژژونوم پروگزیمال محل های اولیه هضم و جذب روده کوچک هستند، بنابراین جذب مواد مغذی تا حد زیادی با رسیدن غذا به وسط ژنوم کامل می شود. انجام حرکات ورزشی بعد از جراحی می تواند بسیار کمک کننده باشد.
هضم نشاسته در روده کوچک از سر گرفته می شود، جایی که مولکول های آن توسط آمیلاز پانکراس به قندهای ساده (الیگوساکاریدها و دی ساکاریدها)تجزیه می شوند. سپس این قندها توسط آنزیم های دی ساکاریداز خاصی که حاشیه ی پرز دار را می پوشانند به مونوساکاریدها تجزیه می شوند. ویتامین های موجود در مواد غذایی مختلف را در جدول زیر مشاهده نمایید.
کوله سیستوکینین(هورمون پلی پپتید که توسط معده ترشح می شود) در پاسخ به حضور پروتئین و چربی در دوازدهه پروگزیمال آزاد می شود و برای تحریک آزاد شدن صفرا از کیسه صفرا و لیپاز از پانکراس عمل می کند. رژیم غذایی مناسب بعد از جراحی های معده حاوی مقدار مناسبی از مواد غذایی مختلف است. هضم پروتئین در دوازدهه توسط آنزیم های پروتئولیتیک پانکراس در حاشیه ی پرزدار روده کوچک تکمیل می شود. تری گلیسیریدها توسط لیپاز پانکراس در روده کوچک به اسیدهای چرب و مونوگلیسرید تجزیه می شوند. کلسترول و استرهای کلسترول با نمک های صفراوی ترکیب می شوند و میسل ایجاد می کنند.
مواد معدنی مانند آهن، کلسیم)، ویتامین ها مانند اسید فولیک)، عناصر کمیاب (مانند سلنیوم) و بیشتر آب مایع مجرای باقی مانده قبل از رسیدن به روده بزرگ جذب می شوند. جذب مواد معدنی پیچیده تر بوده و جذب آن شامل سه مرحله است:
مرحله اول: داخل مجرای، که شامل فعل و انفعالات شیمیایی است که در معده و روده رخ می دهد.
مرحله دوم: جابجایی، که شامل عبور از غشاء به داخل سلول های مخاطی روده است.
مرحله سوم: تحرک، که در آن مواد معدنی یا در داخل سلول‌ها ذخیره می‌شوند یا از طریق سطوح قاعده‌ای جانبی سلول‌های روده به جریان خون منتقل می‌شوند.
مواد معدنی نیز همانند جذب آمینو اسید و مونوساکارید، به حامل های خاص نیاز دارند و از ATP برای انتقال فعال استفاده می کنند. روده بزرگ محل جذب آب، املاح و ویتامین هایی است که در اثر فعالیت باکتری ها در این اندام ایجاد می شود. این ویتامین‌های خاص زمانی تجزیه می‌شوند که باکتری‌های کولون موادی را که قبل از رسیدن به روده بزرگ جذب نشده‌اند، هضم می‌کنند. ویتامین های K و ب 12، تیامین و ریبوفلاوین در این گروه قرار دارند.
در نهایت…
رژیم غذایی که ما در این مقاله به آن اشاره داشتیم فقط جهت راهنمایی و آشنایی شما با غذاهای مصرفی بعد ار جراحی اسلیو بود، جهت تهیه رژیم کامل، بایدها و نبایدهای بعد از جراحی حتما باید تحت نظر متخصص تغذیه و با راهنمایی پزشک خود یک رژیم غذایی سالم را در پیش بگیرید. در نهایت می توانید سوالات خود را درباره رژیم غذایی مناسب جراحی اسلیو معده و سایر جراحی های لاغری و لاپاراسکوپی از دکتر شاهین جمیلی فلوشیپ لاپاراسکوپی و جراحی چاقی در بخش نظرات سایت مطرح کنید.
