جراحی کیسه صفرا با لاپاراسکوپی جراحی یا همان لاپاراسکوپی کیسه صفرا، با حداقل تهاجم ممکن انجام می‌شود. این روش زمانی که سنگ صفرا باعث التهاب، درد یا عفونت می شود، کاربرد دارد. جراحی لاپاراسکوپی با استفاده از چند برش کوچک صورت می گیرد و بیماران پس از جراحی همان روز مرخص می شوند و توانایی از سر گرفتن فعالیت های روزمره خود را خواهند داشت.
کیسه صفرا چیست؟
کیسه صفرا اندامی به شکل و اندازه یک گلابی کوچک است و ماده ای به نام صفرا که توسط کبد ساخته شده را تا زمانی که بدن برای هضم غذاهای چرب به آن نیاز داشته باشد، درون خود نگه می دارد.
منظور از جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا چیست؟
جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا (Laparoscopic Cholecystectomy) یک روش جراحی است که برای برداشتن کیسه صفرا از دستگاه گوارش استفاده می‌شود. در این روش، از جراحی باز سنتی که نیاز به برش بزرگ در ناحیه شکم دارد، استفاده نمی‌شود و به جای آن، تعداد کمی سوراخ کوچک (حدود 4 تا 5 سانتیمتر) در ناحیه شکم ایجاد می‌شود و به وسیله لاپاراسکوپ؛ دستگاهی در انتهایش دوربین دارد وکیسه صفرا را در صفحه ای نشان می دهد، عمل جراحی انجام می‌شود.
در طول جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا، کیسه صفرا که معمولاً به دلیل سنگ‌های کیسه صفرا یا التهاب آن باید برداشت شود، از بین برده می‌شود. جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا عموما با استفاده از بخش عمومی بیهوشی انجام می‌شود و مزایایی قابل توجهی از جمله رش کوچکتر، خونریزی و درد کمتر، زمان بستری کوتاه‌تر، بازگشت به فعالیت‌های روزمره سریعتر، و کاهش خطر عفونت نسبت به جراحی باز برای بیمار به همراه دارد. با این حال، هر عمل جراحی خاصی ریسک‌ها و عوارض ممکنی دارد و قبل از تصمیم گیری در مورد جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا، بهتر است با پزشک خود درباره مزایا و معایب این روش صحبت کنید.
چه کسانی نیاز به برداشتن صفرا دارند؟
لاپاراسکوپی به افرادی که دارای سنگ صفراوی که با درد و عفونت همراه باشد کمک می کند. سنگ های صفراوی کریستال هایی هستند که در کیسه صفرا تشکیل می شوند، سنگ ها می توانند جریان مایع صفرا را از کیسه صفرا به سمت سیستم هضم غذا مسدود کنند. درباره جراحی بای پس معده بخوانید. این انسداد باعث کولسیستیت (التهاب کیسه صفرا) می شود، سنگ صفرا می تواند به سایر قسمت های بدن منتقل شود و مشکلاتی را ایجاد کند.
علائم وجود سنگ صفرا
علائم داشتن سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر است:
- احساس نفخ
- تب
- زردی (داشتن پوست زرد)
- حالت تهوع
- احساس درد در سمت راست شکم و احتمالا درگیری پشت و شانه ها
فرآیند آماده شدن برای لاپاراسکوپی کیسه صفرا
قبل از لاپاراسکوپی پزشک آزمایش های خاصی را برای بیمار انجام می دهد، این آزمایش ها عبارتنداز:
- سونوگرافی شکمی
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
الزامات پزشکی قبل از لاپاراسکوپی کیسه صفرا
پزشک برای لاپاراسکوپی کیسه صفرا درباره موارد زیر سوال خواهد کرد:
- درگیری با بیماری یا آلرژی خاصی
- مصرف هر نوع دارویی
- گزینه های کنترل درد در حین انجام و بعد از جراحی
- ممنوعیت خوردن و آشامیدن قبل از لاپاراسکوپی
↫ الزامات جراحی لاپاراسکوپی از زبان دکتر شاهین جمیلی؛ فوق تخصص جراحی لاپاراسکوپی
الزامات جراحی لاپاراسکوپی
قبل از لاپاراسکوپی کیسه صفرا چه اتفاقی می افتد؟
بیمار بیهوش خواهد شد تا در طول عمل خواب باشد و دردی احساس نکند و همچنین لوله ای را برای کمک به نفس کشیدن در گلو قرار می دهند و با استفاده از تزریق وریدی داروها و مایعات را ترزیق می کنند. درباره جراحی تیروئید بخوانید.
در طول جراحی لاپاراسکوپی کیسه صفرا چه اتفاتی می افتد؟
لاپاراسکوپی حدودا 1یا 2 ساعت طول می کشد. جراح چند برش کوچک در شکم ایجاد می کند و لوله های نازک و توخالی را از طریق این لوله ها وارد بدن می کند، ممکن است با استفاره از دی اکسید کربن ناحیه جراحی را برای بهتر دیده شدن باد کنند.
در ادامه با استفاده از ابزار های جراحی کیسه را جدا کرده و از بدن خارج می کند سپس تیم جراحی برش ها را با بخیه می بندند. اگر در حین جراحی مشکلی رخ دهد، ممکن است، جراح تصمیم بگیرد به جای لاپاراسکوپی از جراحی باز استفاده کند.
عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا چقدر طول میکشد؟
به طور کلی، عمل لاپاروسکوپی کیسه صفرا حدود 30 تا 90 دقیقه طول میکشد. اما لازم به ذکر است که این زمان ممکن است در موارد استثنایی کوتاه یا طولانی‌تر باشد و به مواردی چون پیچیدگی مورد، تجربه جراح و شرایط جسمی و روانی بیمار بر آن تاثیرگذار خواهد بود.
بعد از عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا چه اتفاقی می افتد؟
بیمار بعد از جراحی به اتاق ریکاوری منتقل می شود و تیم جراحی علائم حیاتی بیمار را چک می کنند تا فرآیند بهبودی اولیه به درستی و زیر نظر پزشک طی شود.
برداشتن کیسه صفرا با جراحی لاپاراسکوپی چه مزایایی دارد؟
برداشتن کیسه صفرا باعث توقف درد و درمان عفونت ناشی از سنگ صفرا شده و همچنین می تواند از به وجود آمدن سنگ صفرا جلوگیری کند.
توجه داشته باشی که؛ در صورت عدم درمان سنگ های صفراوی، درد و عفونت می تواند حادتر شود و درصورت ترکیدن کیسه صفرا می تواند زندگی بیمار را تهدید کند.
مزایای لاپاراسکوپی کیسه صفرا به نسب دیگر روش ها
با توجه به تصمیم پزشک و شرایط بیمار، جراحی باز یا لاپاراسکوپی برای درمان در نظر گرفته می شود. لاپاراسکوپی دارای مزایای مختلفی است که عبارتند از:
- درد کمتر
- عوارض کمتر
- بهبود سریع تر و بازگشت به فعالیت های روزمره
- زخم ها و برش های کوچکتر
خطرات و عوارض احتمالی لاپاراسکوپی کیسه صفرا
لاپاراسکوپی نیز مانند سایر جراحی ها خطرات فراوانی دارد اما احتمال رخ دادن خطرات بسیار نادر است.
- تراوش صفرا در بدن
- خون ریزی
- عوارض ناشی از بیهوشی
- فتق
- آسیب به مجاری صفراوی، کبد یا روده
- بی حسی در ناحیه جراحی
- پریتونیت(التهاب و عفونت در شکم)
- جای زخم کوچک ناشی از برش
- عفونت مجاری ادرار
مدت استراحت بعد از عمل کیسه صفرا
مدت استراحت پس از عمل جراحی کیسه صفرا (کولسیستکتومی) برای هر فرد بین چند روز تا چند هفته بسته به شرایط شخصی و روند جراحی متغیر خواهد بود، معمولاً، در صورتی که عمل جراحی به صورت باز انجام شود، بیماران نیاز به بستری در بیمارستان برای حداقل چند روز دارند. اگر جراحی به صورت لاپاروسکوپی (عملیات کم تهاجمی) صورت گیرد، زمان بازگشت به خانه معمولا سریعتر است و ممکن است بیمار در عرض چند روز به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.
دوران نقاهت لاپاراسکوپی کیسه صفرا چقدر است؟
مدت زمان دوره نقاهت پس از عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا ممکن است بین چند روز تا چند هفته متغیر باشد. این مدت زمان بستگی به چندین عامل دارد، از جمله:
• پیچیدگی عمل
اگر عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا به طور ساده و بدون مشکلات انجام شود، معمولا مدت زمان نقاهت کوتاه‌تر است. اما اگر عمل پیچیده‌تر باشد، مانند وجود سنگ بزرگ یا التهاب شدید که نیاز به مدت زمان بیشتری برای بهبود خواهد بود.
• وضعیت فرد قبل از عمل
وضعیت عمومی شما قبل از عمل نیز تأثیری بر مدت زمان نقاهت خواهد داشت. مثلا اگر شما قبل از عمل بیماری های مزمن داشته باشید یا وزن بدنتان بالا یا پایین باشد، نیاز به زمان بیشتری برای بازیابی است.
• عوارض عمل
در برخی موارد، بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا خونریزی، عفونت یا مشکلات صفراوی ممکن است رخ دهد. در این صورت، نیاز به مدت زمان بیشتری برای نقاهت داشته باشید.
پزشک شما بهترین منبع برای تعیین مدت زمان دقیق نقاهت پس از عمل لاپاراسکوپی کیسه صفرا است. او می‌تواند بر اساس شرایط شما و جزئیات عمل، توصیه‌های مشخصی را برای نقاهت و بازگشت به فعالیت‌های روزمره به شما بدهد. همچنین اگر پس از لاپاراسکوپی هیچ گونه عارضه ای نداشتید احتمالا همان روز مرخص شوید.
انتخاب درستی داشته باشید: بهترین جراح لاغری در تهران
مراقبت های بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا
- خودداری از بلند کردن اجسام سنگین
- نوشیدن آب کافی
- خوردن غذاهای سرشاز از فیبر برای کمک به حرکات روده
- رعایت کردن دستورالعمل های بهداشتی، مراقبت از زخم ها و مصرف کردن داروها
- افزایش دادن فعالیت ها به آرامی
- پیاده روی کردن برای جلوگیری از لخته شدن خون
چه زمانی پس از لاپاراسکوپی می توان فعالیت های روزمره را از سر گرفت؟
در صورت نداشتن هیچ عارضه ای ظرف مدت 2یا 3 روز می توانید، رانندگی کنید وشروع به غذا خوردن کنید. معمولا در طی یک هفته میتوانید فعالیت های روزمره خود را شروع کنید به شرطی که اجسام سنگین را بلند نکنید. همچنین ممکن است شما به یک یا دو هفته زمان نیاز داشته باشید تا فعالیت های جسمی و جنسی تان از سر بگیرید.
چه زمانی بعد از لاپاراسکوپی کیسه صفرا به پزشک مراجعه شود؟
پس از ترخیص در صورت بروز هر یک از موارد زیر فورا با پزشک تماس بگیرید:
- لرز
- گرفتگی یا درد شدید شکم
- تب بالا (بیش از 101 درجه فارنهایت)
- بروزمشکلاتی از قبیل، خونریزی، تورم، قرمزی و یا بوی نا مطبوع
- یبوست بیش از سه روز
- استفراغ
- زردی پوست
آیا پس از برداشتن کیسه صفرا رعایت رژیم غذایی ضروری است؟
ایجاد چند تغییر اساسی در رژیم غذایی به بدن شما کمک می کند تا با تغییرات به وجود آمده سازگار شود. از جمله مواردی که رعایت آن اجباری است را در ادامه عنوان خواهیم کرد:
۱- مصرف چربی را کنترل کنید
سعی کنید از مصرف غذاهای حاوی بیش از 3 گرم چربی در یک وعده خودداری کنید و توجه ویژه ای به برچسب های گوشت های فرآوری شده، محصولات لبنی، سس ها و مواد افزودنی که گاهی اوقات حاوی چربی های بیشتری نسبت به انتظار ما هستند داشته باشید .
۲- محدودیت های غذایی
سایر مواد غذایی که باید در حد متعادل مصرف کنید عبارتند از:
- سوسیس
- گوشت گاو
- غذاهای سرخ شده
- چیپس
- شکلات
- شیر ، ماست یا پنیر پرچرب
- غذاهایی که حاوی مقدار زیادی سبزیجات ، بادام زمینی ، کلزا یا روغن زیتون هستند
اگر قبلاً مقدار زیادی از این غذاها را خورده اید، سعی کنید مقادیر کم یا بدون چربی از این مواد غذایی را مصرف کنید. به عنوان یک قاعده کلی، چربی باید حدود 30 درصد از رژیم غذایی شما را تشکیل دهد. اگر تقریباً 2000 کالری در روز مصرف می کنید ، کمتر از 60 تا 65 گرم چربی را در آن بگنجانید.
در نهایت بدانید که…
سنگ صفرا می تواند بسیار دردناک و خطرناک باشد. با استفاده از لاپاراسکوپی کیسه صفرا برداشته و از بازگشت سنگ صفرا جلوگیری می شود. بیشتر افراد در طی چند هفته با استفاده از این روش کم تهاجمی بهبود می یابند. اما اگر پس از جراحی مشکلی مشاهده کردید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید.
سلام. ممنون از اطلاع رسانی بسیار جامع.